Ik snap bijna niets van de preken!

 

Om Sions Wil 2024-04

door: Bram van der Horst

 

Elke zondag gaan de deuren van de kerken open. Afhankelijk van de plaats, stromen de kerkgangers naar binnen. Jongeren, kinderen, vaders, moeders, opa’s en oma’s. De dominee heeft zijn preek voorbereid of de ouderling heeft een passende preek uitgezocht. Tot zover is er niets aan de hand. Toch hoor ik veel jongeren klagen over het feit dat ze de preek zo moeilijk vinden.  

 

In de kerk wordt veelal gesproken in de ‘tale Kanaäns’. Het gaat om ouderwetse woorden die ook in de Psalmberijming van 1773 en de Statenvertaling van 1637 gebruikt worden. Die woorden zijn niet altijd door kinderen en jongeren te begrijpen. Natuurlijk is dat per kerkgenootschap en per predikant verschillend. Veel jongeren laten deze woorden over zich heen komen zonder er verder bij na te denken. Na verloop van tijd klinkt het ook vertrouwd. Als er dan een predikant komt, die in plaats van ‘kindeke’ en ‘hondeke’, ‘kindje’ en ‘hondje’ zegt, veer je op, omdat je iets hoort wat niet gebruikelijk is in de kerk. Als je met andere jongeren spreekt, haal je het niet in je hoofd om het over een hondeke te hebben. Zo is er dus binnen de kerk sprake van een bepaalde vertrouwde woordkeuze.

 

Spa

Het wordt pas ernstig als er woorden gebruikt worden die je niet begrijpt. Dat hondeke en kindeke snap je nog wel. Maar er zijn ook andere woorden waarvan de betekenis veel lastiger te begrijpen is. Zo was het eerste Psalmversje dat ik leerde Psalm 72 vers 11. Vooral de regel ‘Men loov’ Hem vroeg en spa’ leverde een probleem op. Ik viel niet over het woord ‘loov’, want ik begreep uit de klank dat het iets met loven van God te maken had. Maar het woord ‘spa’ leverde wel een probleem op. Van het gelijknamige bronwater had ik nog nooit gehoord, maar ik kende wel een spa waarmee je in de grond werkt. De betekenis van die regel ontging mij volkomen. Maar niemand maakte er een probleem van, dus ik dacht dat het aan mijn domheid lag en vroeg dus niet wat het eigenlijk betekende.

 

Vereten

Terug naar de kerkdienst. Er zijn bepaalde woorden die je als jongere (en wellicht oudere) niet begrijpt. Ik denk dan bijvoorbeeld aan de volgende woorden die ik uit preken van internet gehaald heb en die zondag zomaar in jouw gemeente gelezen kunnen worden: algenoegzaamheid, onwederstandelijk, Davidisch, vereten en verbijten, en ten slotte: een onverderfelijke en onbevlekkelijke en onverwelkelijke erfenis. Als je er even voor gaat zitten, kun je de betekenis van deze woorden misschien wel achterhalen. Maar in de kerk is daar geen gelegenheid voor, want de preek gaat door. Ook in dit geval gaat het vaak over vertrouwde klanken. Maar helaas doen ze niets met je als je de betekenis ervan niet kent.  

 

Verwijzingen

Er is nóg een oorzaakwaarom preken moeilijk te begrijpen kunnen zijn. Veel predikanten gaan er namelijk van uit dat . Bij het kerstevangelie kun je zomaar allerlei mensen uit het Oude Testament voorbij horen komen. De dominee bedoelt het om te verduidelijken of om aan te tonen dat wat in het Nieuwe Testament gebeurt, in het Oude Testament voorzegd is.

Of neem bijvoorbeeld het offer van Jezus aan het kruis. De hele offerdienst door de priesters in de tempel wees naar de kruisiging. Zo kunnen in de preek tijdens Pasen zomaar Aäron, David, Ezra en noem maar op voorbijkomen. Dit vergt veel van je als luisteraar. Je moet goed opletten om de draad niet kwijt te raken.

 

Enkele tips

Als jouw dominee veel moeilijke woorden gebruikt, kun je een stukje papier en een pen meenemen naar de kerk. Dan schrijf je die woorden snel op, zodat je thuis er met je ouders over kunt praten. Hopelijk weten zij de betekenis. Als je er niet uitkomt, kun je de vraag natuurlijk ook aan de dominee zelf stellen. Hij zal het zeker weten.

Bij verwijzingen uit een heel ander Bijbelgedeelte is het wat moeilijker. Dan zul je toch moeten proberen je aandacht er goed bij te houden. Dat is lastig, want de preken duren zomaar een uur en om al die tijd geconcentreerd te luisteren is best moeilijk. Maar weet dit: de Heere heeft niet een hele preek van een uur nodig om iemand in de kraag te grijpen. En, bid voordat je naar de kerk gaat! Bid voor jezelf, dat je kunt luisteren en voor de voorganger, dat het begrijpelijk mag zijn.

 

Zie ook: omsionswil.nl

 

Reageren kan via refotaal@gmail.com